Obamacare

Deze column verscheen eerder in augustus 2009 op Nieuw W!J.

Nerveus kwam ik vorig jaar bij de huisarts. Na het trekken van een verstandskies had ik een infectie opgelopen en een antibioticakuur nodig. Eenmaal bij de balie keek de doktersassistente mij meewarig aan. “Verzekeringspapieren, alsjeblieft.” Dit zou een beruchte mantra worden, terwijl ik van arts naar radioloog naar specialist werd gestuurd: zonder papieren krijgt men gewoon geen zorg.

De infectie gaf mij weinig hoofdpijn maar de administratieve rompslomp des te meer. Vervolgens moest ik nog bijna een jaar met de zorgverzekeraar worstelen voordat ik mijn vergoeding kreeg. Ondertussen bleven de rekeningen binnenstromen. Urenlang heb ik gefrustreerd aan de telefoon gehangen. Vanuit mijn joodse ethiek is het ondenkbaar dat iemand geen zorg zou krijgen of zelfs failliet kan gaan. Toch is dit helaas bittere realiteit in de VS.

Hier drijft de gezondheidzorgsituatie velen tot discussie en wanhoop. Ook in de joodse media is de discussie rond Obamacare losgebarsten. Mijn leraar en vooraanstaand rabbijn Elliot Dorff laat zijn stem horen in de Jewish Journal of Los Angeles. Geïnspireerd door de ethiek van Tora en Talmoed, schrijft hij dat de joodse traditie gezondheidzorg ziet als zowel een recht als een verantwoordelijkheid. De patiënt heeft de plicht om goed voor zich zelf te zorgen en zowel de arts als de samenleving hoort de beste zorg te leveren die er is. Gezondheidzorg dient onderdeel te zijn van tzedaka (liefdadigheid) en is een mensenrecht. Volgens onze traditie is ieder leven oneindig kostbaar. Een bekende Talmoedische uitspraak leert ons immers dat wie één mensenleven redt de hele wereld redt.

Toch strookt het ideaal helaas niet altijd met de werkelijkheid. Er zijn meer dan 40 miljoen onverzekerde Amerikanen. Voor hen die wel verzekerd zijn, is de zorg vaak niet toereikend. Afgezien van mijn eigen (gelukkig beperkte) sores, ken ik voldoende Kafkaëske verhalen: van een vriend die te zwaar is en daarom geen goede polis kan afsluiten. Of van de studiegenoot die stikte in een stukje tomaat en in het ziekenhuis een endoscopie nodig had. Omdat hij tijdelijk onverzekerd was, wacht hij nu in spanning op de torenhoge rekeningen. Nog schrijnender is het verhaal van een jonge weduwe met twee kinderen die haar man heeft verloren aan leukemie. Zij is na zijn dood nog steeds bezig met het afbetalen van de ziekenhuisrekeningen.

Ondertussen ben ik genezen. Van zowel mijn infectie als mijn illusies. Tegelijkertijd probeer ik hoop te putten uit het jodendom. Wij noemen ons geloof vaak een Torat Chajiem – een Tora van het Leven. Het leven staat centraal. Wij allen zoeken genezing en zorg. Ik hoop dan ook dat er genoeg stemmen zijn om dit recht te kunnen behalen.